Język niemiecki jako język mniejszości a język obcy/ łaciński w klasach VII i VIII szkoły podstawowej – nowe rozporządzenie
Dnia 1 lipca 2025 r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 13 czerwca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych.
Rozporządzenie reguluje kwestię zwolnienia z nauki drugiego języka obcego lub języka łacińskiego dla uczniów klas VII i VIII szkoły podstawowej realizujących naukę języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego.
Zgodnie z rozporządzeniem:
- Dyrekcja szkoły podstawowej może zwolnić ucznia z obowiązkowego uczęszczania na zajęcia z drugiego języka obcego lub łaciny w siódmej i ósmej klasie, jeśli w tym czasie uczęszcza on na zajęcia z języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej.
- Rodzice muszą złożyć w tej sprawie wniosek do dyrekcji szkoły najpóźniej do 31 marca roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, którego to zwolnienie ma dotyczyć, tzn. w przypadku klasy 7 najpóźniej do 31 marca klasy 6, a w przypadku klasy 8 najpóźniej do 31 marca klasy 7.
- Wyjątek dotyczy roku 2025: termin upływa 31 lipca na rok szkolny 2025/2026.
- W rozporządzeniu nie ma formularza takiego wniosku. Musi on jednak mieć formę pisemną. Na przykład może on brzmieć następująco: „Niniejszym wnoszę o zwolnienie mojego dziecka [podać imię i nazwisko dziecka] z drugiego języka obcego lub języka łacińskiego w klasie [podać klasę 7 lub 8] w roku szkolnym [podać rok szkolny] zgodnie z rozporządzeniem z dnia 13 czerwca 2025 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 778), ponieważ moje dziecko będzie uczęszczać w ww. roku szkolnym na zajęcia języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej.”
- Przykładowe sformułowanie wniosku o zwolnienie dziecka z nauki drugiego języka nowożytnego
- Wniosku o objęcie nauką języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej nie trzeba składać, jeśli dziecko uczęszczało już na język niemiecki jako język mniejszości narodowej w klasie 6 i w związku z tym wniosek został już złożony.
- Egzaminu ósmoklasisty z języka niemieckiego jako języka obcego nie można zdawać uczęszczając na język niemiecki jako język mniejszości narodowej i będąc zwolnionym z drugiego języka obcego w klasach VII i VIII.
- Zwolnienie dotyczy tylko VII i VIII klasy szkoły podstawowej, a nie szkół ponadpodstawowych.
- W przypadku zwolnienia z drugiego języka obcego nowożytnego lub łaciny w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny wpisuje się „zwolniony” albo „zwolniona”.
- W przypadku zaprzestania nauki języka niemieckiego jako języka mniejszości w klasie VII dziecko musi rozpocząć obowiązkowe lekcje drugiego nowożytnego języka obcego lub łaciny w swoim oddziale w klasie VIII. W takim przypadku dziecko musi samodzielnie nadrobić zaległości w zakresie drugiego nowożytnego języka obcego lub łaciny.
- Jeśli część dzieci, które uczyły się języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej w klasie VI, kontynuuje naukę języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej i korzysta ze zwolnienia z drugiego języka nowożytnego, a część z nich przechodzi na język niemiecki jako język obcy w klasie VII i VIII, to jedna grupa może uczyć się języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, a druga języka niemieckiego jako języka obcego w tym samym czasie
Najczęściej zadawane pytania:
Czy uczniowie uczący się w kl. VII i VIII języka niemieckiego jako języka mniejszości mogą zdawać egzamin ósmoklasisty z j. niemieckiego?
Uczeń, który uczy się języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej nie może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty z tego języka. Zgodnie bowiem z art. 44zu ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty uczeń lub słuchacz przystępuje do egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego, którego uczy się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.
Czy uczeń może uczyć się w klasie 7 języka niemieckiego zarówno jako języka mniejszości jak i drugiego języka obcego nowożytnego?
Uczeń nie może uczyć się równocześnie języka niemieckiego jako języka mniejszości i języka obcego nowożytnego.
Czy uczeń może pisać egzamin ósmoklasisty z języka mniejszości niemieckiej ?
Zgodnie z art. 44zu ust. ww. ustawy egzamin ósmoklasisty zdaje się z języka polskiego, matematyki oraz z języka obcego nowożytnego. Nie przeprowadza się tego egzaminu z języka mniejszości narodowej. Natomiast zgodnie z art. 44zv ww. ustawy uczeń szkoły lub oddziału, w którym zajęcia edukacyjne są prowadzone w języku mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym, może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty z matematyki w języku polskim albo w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym.
Czy w klasie 7 i 8 uczniowie mają także zajęcia z Historii i Kultury własnej?
Nie, zajęcia te są prowadzone tylko w klasie 5 i 6 szkoły podstawowej.
Jaki jest program nauczania w klasach VII i VIII?
Obowiązująca podstawa programowa kształcenia ogólnego (w tym języka mniejszości) z 28 czerwca 2024 r. (Dz.U. poz. 996) obejmuje I i II etap edukacyjny. A II etap edukacyjny to kl. IV-VIII szkoły podstawowej.
Czy możliwa jest następująca sytuacja: aby dziecko mogło pisać egzamin ósmoklasisty z języka niemieckiego to w klasie 6 składa wniosek o zwolnienie z drugiego języka i uczy się języka mniejszości a w klasie 7 do 31 marca składa rezygnację z nauki języka mniejszości i od września w ósmej klasie zaczyna niemiecki ze swoją klasą, "nadrabia" zaległości i pisze egzamin ósmoklasisty z niemieckiego?
MEN nie wydaje rekomendacji, jakie decyzje powinni podjąć uczniowie w zakresie pobierania bądź nie nauki języka mniejszości.
